ಮೈಸೂರು: ಜಗದ್ವಿಖ್ಯಾತಿ ಪಡೆದಿರುವ ನಾಡ ಹಬ್ಬ ದಸರಾ ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಆಕರ್ಷಣೆ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ಸರಳ-ಅದ್ಧೂರಿ ನಡುವಿನ ಗೊಂದಲ, ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಕೊನೇಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಸರಕಾರ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ ಅನುದಾನ, ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ದರ್ಬಾರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸತ್ವವಿಲ್ಲದ ಆಚರಣೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ದಸರಾವೆಂದರೆ ಜಂಬೂಸವಾರಿ, ದೀಪಗಳ ಅಲಂಕಾರ ಎನ್ನುವಷ್ಟಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿದ್ದು, ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷದ ‘ಕಟ್‌ ಅಂಡ್‌ ಪೇಸ್ಟ್‌’ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಹೊಸತನಕ್ಕೆ ಚಿಂತನೆ ನಡೆಸಲು ಕಾಲ ಕೂಡಿ ಬಂದಿದೆ.
ಹಿರಿಯರು ಹಿಂದಿನ ಕಾಲದ ಭವ್ಯತೆಯ ನೆನಪಿನಲ್ಲಿ ದಸರಾವನ್ನು ಸಂಭ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಮೈಸೂರಿಗರು ದಸರಾ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಎನ್ನುವಂತೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಖುದ್ದು ವೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ, ಯುವಜನತೆ ದಸರೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಸತೇನಿದೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ಹೊಸ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಯುವಜನತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಸೆಳೆಯಬೇಕಾದ ಅನಿವಾರ್ಯತೆ ಇದೆ ಎನ್ನುವ ಮಾತು ಕೇಳಿ ಬರುತ್ತಿದೆ.
ಅಧಿಕಾರಿಗಳೇ ದಸರಾ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕಾಟಾಚಾರಕೆ ಜಿಲ್ಲಾ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಸಚಿವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಸಭೆಗಳು ನಡೆದರೂ ನಂತರ ಹಬ್ಬದ ಪೂರ್ತಿ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳದ್ದೆ. ದಸರಾ ದೀರ್ಘ ಇತಿಹಾಸವಾಗಲಿ ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿನ ಅಗತ್ಯತೆ, ಜನರ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಅರಿಯದವರು ಈ ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷದ ಕಡತವನ್ನು ತೆಗೆದು ಅದರಲ್ಲಿರುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕಟ್‌ ಅಂಡ್‌ ಪೇಸ್ಟ್‌ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನಾಡಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ದಸರಾದ ಹಿನ್ನೆಲೆ, ಅದರ ಮಹತ್ವ, ಜಂಬೂಸವಾರಿ, ಮಹಾರಾಜರ ಕೊಡುಗೆ ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ಯುವಜನತೆಗೆ ಪರಿಚಯ ಮಾಡಿಕೊಡುವ ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆಯುತ್ತಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ಆಕ್ಷೇಪ ಕೇಳಿ ಬರುತ್ತಿದೆ.
ಕುಣಿದು ಕುಪ್ಪಳಿಸುವುದು ದಸರಾವಲ್ಲ
ಹಲವು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಎಗ್ಗಿಲ್ಲದೆ ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಡಿಜೆಯಂತಹ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಕುಣಿದು ಕುಪ್ಪಳಿಸುವುದೇ ದಸರಾ ಸಂಭ್ರಮವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿ ಸಂಗೀತ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಅಲ್ಲಿಕೂಡ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಪುನರಾವರ್ತನೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಉಳಿದಂತೆ ಜಂಬೂಸವಾರಿ ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಮಂದಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ದಸರಾ ಜನೋತ್ಸವವಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರಿನ ಪ್ರಮುಖರನ್ನು ದಸರಾಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಿದೆ. ಅವರ ಸಲಹೆ ಪಡೆದು, ಅವರನ್ನು ಸಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡು ಜವಾಬ್ದಾರಿ ನೀಡಿದರೆ ಮಾತ್ರ ಹೊಸತನ ಸಾಧ್ಯ.
ಇನ್ನೂ ನಿಗದಿಯಾಗಿಲ್ಲ ಅನುದಾನ ತರಾತುರಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಹಬ್ಬವೇ ದಸರಾ ಎನ್ನುವಂತಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ಕೊನೆಯ ಕ್ಷಣದವರೆಗೂ ದಸರಾದ ಸ್ವರೂಪವೇ ತಿಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ. ದಸರಾಕ್ಕೆ ಇನ್ನೇನು ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳಿವೆ ಎನ್ನುವಾಗ ಸರಕಾರ ಅನುದಾನ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ನಂತರ ಅದನ್ನು ಉಪ ಸಮಿತಿಗಳಿಗೆ ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಹೊಸತನದ ಚಿಂತನೆಗೆ ಅವಕಾಶವೇ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಕಟ್‌ ಅಂಡ್‌ ಪೇಸ್ಟ್‌ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಮಾತ್ರ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಎನ್ನುವ ಆರೋಪವಿದೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಶೀಘ್ರ ಅನುದಾನ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಬೇಕಿದೆ.
ಚೈತನ್ಯ ನೀಡಲಿ ನಾಡಹಬ್ಬ
ಕಳೆದ ಹಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ದಸರಾವನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಅತಿವೃಷ್ಟಿ, ಬರಗಾಲ, ಕೊರೊನಾ ಸೇರಿದಂತೆ ನಾನಾ ಕಾರಣಗಳಿಂದ ಸರಳವಾಗಿ ದಸರಾ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಇದೀಗ ಹಲವು ವರ್ಷಗಳ ಬಳಿಕ ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಆತಂಕಗಳಿಲ್ಲದೆ ಪೂರ್ಣಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಅದ್ಧೂರಿಯ ನಾಡಹಬ್ಬ ಆಚರಣೆಯಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. ಆದರೆ, ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಪೂರ್ವ ತಯಾರಿ ಇನ್ನೂ ನಡೆದಿಲ್ಲ. ದಸರಾ ಗಜಪಡೆ ಮಾತ್ರ ಬಂದಿದೆ. ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಸಮಿತಿ ಸಭೆ ನಡೆದು ಶೀಘ್ರ ಕಾರ್ಯೋನ್ಮುಖವಾಗಬೇಕಿದೆ.
ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳ ಬಳಿಕ ಅದ್ಧೂರಿಯ ದಸರಾ ಆಚರಣೆಯಾಗಬೇಕಿದೆ. ನಾನಾ ಕಾರಣಗಳಿಂದ ಜನರ ಮನೋಭೂಮಿಕೆ ಇನ್ನೂ ಸಂಭ್ರಮ, ಉತ್ಸವಕ್ಕೆ ಸಿದ್ಧವಾಗಿಲ್ಲ. ಹಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ವ್ಯಾಪಾರ, ವಹಿವಾಟು, ಉದ್ಯಮಗಳು ನೆಲ ಕಚ್ಚಿವೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಕಹಿ ನೆನಪುಗಳನ್ನು ದೂರ ಮಾಡಿ ಮತ್ತೆ ಜೀವನ ಪ್ರೀತಿ ಮೂಡಿಸುವಂತಹ ಚಿಮ್ಮು ಹಲಗೆಯಾಗಿ ದಸರಾ ಆಚರಣೆಯಾಗಬೇಕಿದ್ದು, ಸಂಬಂಧಿಸಿದವರು ಶೀಘ್ರ ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಚಿಂತನೆ ನಡೆಸೇಕಿದೆ.
ಕೇಳುವ ಕಿವಿ ಇರಬೇಕು
ಮೈಸೂರಿಗರು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಲಹೆ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ, ಕೇಳುವ ಕಿವಿ ಇರಬೇಕಲ್ಲವೇ? ದಸರಾಕ್ಕೆ ಸಂಪ್ರದಾಯದೊಂದಿಗೆ ಹೊಸತನ ನೀಡಬಹುದು. ದಸರಾ ಮುಗಿದ ನಂತರ ಮುಂದಿನ ವರ್ಷದ ತಯಾರಿಗೆ ಸಮಿತಿ ಮುಂದಾಗಬೇಕು. ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ, ಸೆಮಿನಾರ್‌ ನಡೆಸಬೇಕು. ಆದರೆ, ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಮುಗಿಸಿದ ನಂತರ ದಸರಾ ನೋಡುವುದಷ್ಟೇ ಮೈಸೂರಿಗರ ಕರ್ತವ್ಯ ಎನ್ನುವಂತಾಗಿದೆ. ಯಾರನ್ನೂ ಅವರು ಒಳ ಬಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿಲ್ಲ. ಸಲಹೆ ಕೇಳುತ್ತಿಲ್ಲ. ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹಂಚುತ್ತಿಲ್ಲ.
